الگوی انتقال ویروس اچ آی وی در ایران تغییر کرده و شیوع ایدز از طریق استفاده از سرنگ مشترک، ۵۰ درصد کاهش یافته است. از آغاز اپیدمی ویروس کرونا به دلیل ترس از مراجعه به بیمارستانها، شناسایی موارد ابتلا به ایدز محدود شده است.
در تمامی جهان بخصوص ایران استفاده از سوزن و سرنگ مشترک در میان معتادان تزریقی و ارتباط جنسی غیرایمن، مهمترین راههای انتقال ویروس اچ آی وی به شمار میروند.
تا چندی پیش انتقال بیماری از مادر مبتلا به نوزاد نیز یکی دیگر از راههای انتقال بیماری ایذر محسوب میشد که به گفته کارشناسان در حال حاضر این احتمال تقریبا منتفی شده است.
با آغاز پاندمی کرونا روند شناسایی بیماران مبتلا به ویروس اچ آی وی بسیار کندتر از قبل شده زیرا بسیاری از مبتلایان احتمالی به دلیل نگرانی از ابتلا به بیماری کووید۱۹ به بیمارستانها و مراکز درمانی رجوع نمیکنند.
بحران ناشی از شیوع ویروس کرونا در جهان تاثیری بسیار مخرب در مقابله با ویروس اچ آی وی، ایدز، بر جای گذارد. سازمان جهانی بهداشت بازگشت به عقب در مبارزه با گسترش ویروس اچ آی وی، چهل سال پس از شناسایی این ویروس را، بیسابقه خوانده است.
سازمان ملل متحد با منتشر کردن گزارشی به مناسبت روز جهانی مبارزه با ایدز نسبت به کافی نبودن تلاشهای جهانی برای ریشه کنی این بیماری تا سال ۲۰۳۰ هشدار داد.
به گفته آژانس مبارزه با ایدز سازمان ملل متحد با وجود دههها پژوهش علمی، تولید واکسن ایدز دستاوردهای بسیار کمی داشته است. بیماری ایدز تنها در سال ۲۰۲۰ میلادی ۶۸۰ هزار قربانی گرفته است.
وینی بیانیاما، مدیر اجرای آژانس مبارزه با ایدز سازمان ملل متحد میگوید: «بسیاری از سهل انگاری ها برای رویارویی با بیماری ایدز، اثر خود را در جریان شیوع جهانی ویروس کرونا هم نشان داد. این وضعیت نشانگر ضعف بشر برای رویارویی با بیمارهای مسری و همه گیر در آینده است.»
سندرم نقص ایمنی اکتسابی (ایدز) یک بیماری مزمن است که در آن ویروس اچ آی وی جان بیمار را با حمله به دستگاه ایمنی بدن، تا پایان عمر تهدید میکند. ویروس اچ آی وی که عامل بیماری ایدز است توان دفاعی بدن در برابر عفونتها را از بین میبرد و سیستم ایمنی بدن را در مقابل عوامل بیماری زای درونی و بیرونی تضعبف می کند.
آژانس مبارزه با ایدز سازمان ملل متحد در ماه ژوئن امسال اهداف جدیدی را برای مبارزه با این بیماری تا سال ۲۰۲۵ تعریف کرد: رساندن خدمات مقابله با ایدز به 95 درصد افراد محتاج در سطح جهان، کاهش شمار مبتلایان به ویروس اچ آی وی به کمتر از ۳۷۰ هزار مورد در سال و کاهش شمار سالانه قربانیان به کمتر از ۲۵۰ هزار نفر
با این حال گزارش سالانه سازمان ملل متحد میگوید: جهان با دستیابی به این اهداف فاصله بسیار زیادی دارد. آهنگ کاهش مرگ ومیر ناشی از این بیماری به اندازه کافی برای ریشه کن کردن آن، کاهش نیافته است.
آژانس مبارزه با ایدز سازمان ملل متحد با وجود این هشدارها میگوید بسیاری از اقدامات احتیاطی که در دوره کووید-۱۹ وارد زندگی بشر شد، میتواند برای مبارزه با شیوع ویروس اچ آی وی و ریشه کنی بیماری ایدز به کار گرفته شود: «این بحران، همزمان یک فرصت بیسابقه را در اختیار ما گذاشت تا از اشتباهات گذشته درس بگیریم و راهبری و سرمایههای مورد نیاز را برای تشکیل یک ساختار جهانی متحد کنیم؛ ساختاری که میتواند به نابرابریهای، بیماری ایدز و دیگر پاندمیها در جهان پایان دهد.»
مبتلایان به ایدز این روزها از نظر شرایط اجتماعی و روانی اوضاع بهتری نسبت به گذشته دارند و احساس میکنند به واسطه کرونا سایهای برای آنها ایجاد شده و زیر این سایه قرار گرفتهاند چرا که به گمان بسیاری از مردم بیماری ایدز بهتر از کرونا است.
خانواده مبتلایان به ایدز معتقد هستند که بیماری ایدز در مقابل کرونا چیزی نیست زیرا حداقل میتوان با افراد مبتلا به ایدز معاشرت داشت ولی با افراد مبتلا به کرونا این امکان فراهم نیست. از نگاه مبتلایان به ایدز نقطه قوت شیوع کرونا برای آنها، حس آرامشی است که زیر سایه این بیماری دارند، چون مردم در مقایسه با کرونا، بیش از قبل آنها و بیماری شان را میپذیرند.
به اعتقاد این افراد، ترس مردم از ویروسهای دیگر تا حدی رفع شده چون معتقدند با کنترل و مراقبت از ویروسهای دیگر میتوان در امان بود اما ویروس کرونا را هر چقدر هم مراقبت کنیم، احتمال اینکه مبتلا شویم، وجود دارد.
اما با وجود دلگرمی و آرامش روانی مبتلایان به ایدز که زیر سایه کرونا به وجود آمده، آنها نگرانیهایی نیز پیدا کردهاند چرا که تا پیش از این موضوع، مبتلایان در انتظار بودند که دارویی برای آنها بیاید اما از وقتی که کرونا شیوع پیدا کرد، برخی از داروهای مورد استفاده کرونا شبیه داروهای افراد مبتلا به ایدز بوده است. پس در این وضعیت امید اینکه دارویی مخصوص بیماران مبتلا به ایدز پیدا شود از دست رفت و حتی همان داروی مورد استفاده آنها نیز حالا ممکن است در اختیار مبتلایان به کرونا قرار بگیرد و همین موضوع باعث اضطراب و تشویش آنها شده است.
سلامت روان این افراد به دلیل دارو تحت تاثیر قرار گرفته و نگران این هستند که نتوانند به موقع داروهای مربوط به بیماری شان را تهیه و مصرف کنند. با این حال نقطه قوت این ماجرا از نگاه مبتلایان به ایدز همان حس آرامشی است که امروز زیر سایه کرونا بیش از قبل احساس میکنند.
با وجود گذشت سال ها از زمانی که ویروس اچ آی وی شناسایی شده، هنوز پزشکان نتوانستهاند واکسنی برای مقابله با بیماری ایدز تولید کنند، اما چگونه ممکن است که واکسن بیماری کووید-۱۹ در مدت زمان نسبت کوتاهی تولید و به بهره برداری جهانی برسد؟
این موضوع از جمله پرسشهایی است که ذهن بسیاری در جهان را به خود مشغول کرده است. اما برخلاف تمام این توهمات احتمالا روشن ترین پاسخ به این پرسش تفاوتهای این دو ویروس و همچنین حجم سرمایهگذاریهای جهانی که برای کنترل ویروس کرونا انجام شده از مهمترین دلایل به شمار میروند.
اما این فرضیه تنها یکی از ابعاد این موضوع است. محققان معتقدند یکی از اصلیترین دلایل تمایز میان ویروس آچ آی وی و کرونا پیچیدگی و جهش های گوناگون عامل بیماری ایدز است.
متخصصان عفونی معتقدند با تولید واکسن برای بیماری کووید-۱۹ امید زیادی برای از بین بردن این ویروس و همچنین جلوگیری هرچه سریع تر از جهشهایی که ممکن است در سویههای این ویروس ایجاد شود، پدید آمده است.
اما در خصوص ویروس اچ آی وی میلیونها مدل ویروس مختلف وجود دارد که قابلیت این را دارد که از نسخه پیشین خود جهش یابد و به شکل دیگری خارج شود. در نتیجه ویروس اچ آی وی تنوع شگفتانگیزی دارد.
اکثر مردم پس از بهبودی از بیماری کووید-۱۹ میتوانند ایمنی لازم را برای مقابله با ویروس کرونا به دست آورند، این در حالیست که چنین وضعیتی در خصوص بیماری ایدز صدق نمیکند. اچ آی وی بسیار راحتتر از کووید جهش میکند و بنابراین تولید آنتی بادی برای مهار این ویروس عملا بسیار دشوار است. تعداد انگشتشماری از افراد به طور طبیعی این آنتیبادیها را در معرض به ابتلا به اچ آی وی تولید کنند.
برای مشاهده مقالات بیشتر لطفا اینجا کلیک کنید.